رنج و رستاخیر در آیینه اسطوره ها

مدل تفسیری رستاخیز و جاودانگی در کتب مقدس ادیان ابراهیمی

مطالعات تاریخ ادیان نشان می‌دهد که واهمه انسان از مرگ و فناپذیری، محرک و مشوّق او برای دستیابی به نگرش‌ها، بینش‌ها و برنامه‌هایی در جهت فناناپذیری بوده است و بن‌مایه‌هایی چون زمین و عالم گیاهان دستاویزی برای نشان دادن واقعیت جاودانگی و رستاخیز انسان. یکی از مهم‌ترین آیین‌ها که ایده رستاخیز در هسته مرکزی آن قرار دارد و همواره از بیان اسطوره‌ای برای این منظور بهره می‌گیرد، آیین‌های سرّی است. مفهوم رستاخیز و جاودانگی در این آیین‌ها با مفاهیم هم‌بسته با عالم گیاهان ارائه می‌شود.

از سوی دیگر، اصل معاد و رستاخیز انسان و جهان از اصول پایه‌ای ادیان ابراهیمی نیز نقش محوری در الهیات آن‌ها بازی می‌کند. از قضا، این ادیان نیز برای تبیین آن از مفاهیم هم‌بسته با عالم گیاهان بسیار بهره می‌گیرند. با وجود تفاوت‌های ماهوی بین این دو دسته ادیان، بررسی تطبیقی آن‌ها می‌تواند هم درس‌آموز و جالب باشد و هم پایه‌ای برای بازسازی اضلاع الهیاتی مفاهیم کلیدی فراهم کند، به‌ویژه اگر در کانون مباحث انسان‌شناسی و نجات‌شناسی قرار گیرد.

نویسنده: مریم امینی